Verkrijg hier toegang tot exclusieve NVvH ledencontent.
Innoveren zit in het DNA van chirurgen. Om dit te stimuleren, te belonen en zichtbaar te maken reikt de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) vanaf 2023 tweejaarlijks de Innovatieprijs Heelkunde uit. De Innovatieprijs ter waarde van 2.000 euro wordt uitgereikt tijdens de Najaarsdag.
Innovatieprijs 2023
Als geen ander weet u als chirurg wat de mogelijkheden zijn om de heelkundige zorg te verbeteren. Bijvoorbeeld door de zorg groener te maken, de kwaliteit van de patiëntenzorg te verbeteren of het zorgproces te optimaliseren. Het Bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde onderschrijft het belang van (technologische) innovatie en heeft de Werkgroep Innovatie verzocht om met dit onderwerp aan de slag te gaan. Eén van de voorstellen van deze werkgroep is om tweejaarlijks een Innovatieprijs uit te reiken voor het ‘meest innovatieve heelkundige idee’.
Winnaar Innovatieprijs 2023: Janwillem Hinnen LiveDrop Flow
Meer informatie: nominaties 2023
Uitgebreide informatie over de genomineerde innovaties vindt u hieronder:
Mede initiatiefnemers
Korte omschrijving van de innovatie
Huidige medische visualisatiemethoden geven een driedimensionale (3D) patiënten situatie weer op een tweedimensionaal (2D) scherm. Dit trekt de aandacht van de chirurg weg van het werkveld naar een scherm, zorgt voor het switching focus probleem en vraagt om een constante vertaling van tweedimensionale beelden naar een driedimensionale situatie. Daarnaast geeft dit beeld niet de volledige patiënten situatie weer, waardoor vaak aanzienlijke per-operatieve straling wordt gebruikt om toch voldoende inzicht te krijgen.
Om de tekortkomingen van huidige medische visualisatiemethoden op te lossen, hebben wij het Augmented Reality for Clinical Understanding and Surgery (ARCUS) systeem ontwikkeld. Dit systeem is een software platform dat gebruikt maakt van augmented reality (AR) brillen, zoals de Microsoft HoloLens 2. De software herkent een patiënt in de actuele omgeving en legt 3D-modellen uit diens MRI- of CT-scan als hologram over de patiënt heen. Het ARCUS systeem biedt deze over-projectie automatisch en binnen 10 seconden. Hierdoor kan de behandelaar als het ware "door de patiënt heen kijken" naar diens anatomie en pathologie, direct op de juiste plek. Uniek aan de ARCUS methode is dat er, door gebruik te maken van een slim algoritme er geen markeringen of uitgebreide kalibratie nodig zijn.
Wat maakt deze innovatie relevant en veelbelovend?
De innovatie heeft de potentie om operaties veiliger, sneller, en efficiënter te maken en artsen beter en sneller inzicht te kunnen geven in de patiënt-specifieke situatie. We willen de focus van de chirurg terugbrengen van een 2D scherm naar het 3D werkveld zelf. Ons eerste proof-of-concept biedt een opstap naar verdere verbeteringen, zoals integratie van volledige navigatie en live tracking van operatie-instrumenten. Zo willen we een systeem creëren dat een volledig nieuwe navigatie bestaande uit hologramgeleide chirurgie kan bieden.
Wat maakt deze innovatie uniek?
Er zijn meerdere ideeën om hologramgeleide chirurgie te ontwikkelen, echter, onze methode werkt op basis van diepte, waardoor toepassing op de werkelijke patiëntspecifieke anatomie mogelijk is. Daarnaast is onze innovatie toepasbaar op elk rigide anatomisch lichaamsdeel. Deze innovatie bestaat nog nergens op de wereld en betreft een volstrekt origineel idee.
Waarop is de innovatie gericht?
De innovatie is gericht op het optimaliseren van een operatieve behandeling door live 3D inzicht te geven in de patiënt-specifieke situatie. Daarnaast kan het ook gebruikt worden voor onderwijs en het maken en bespreken van preoperatieve planningen.
Wat is de potentiële impact van de innovatie voor de patiënt, chirurg e/o samenleving?
Snellere, veiligere en betere operaties die aanzienlijke voordelen oplevert voor de patiënt, minder gebruik van straling ten gunste van patiënt en chirurg, meer begrip voor beginnende artsen doordat een steile leercurve wordt voorkomen, aanzienlijke verbeteringen in kwaliteit, kosten, en veiligheid ten gunste van alle betrokkenen.
Is de innovatie breed toepasbaar?
Vooralsnog is het ontwikkelde proof-of-concept dat pas recentelijk bestaat alleen toepasbaar op nagenoeg rigide structuren, zoals een hoofd bij de neurochirurgie of een extremiteit bij traumachirurgie. Echter, als onderdeel van het wetenschappelijke traject wordt de innovatie uitgebreid naar minder rigide structuren, om zo de toepasbaarheid te verbreden naar orthopedie, traumachirurgie, vaatchirurgie, mammachirurgie, bekkenchirurgie, plastische chirurgie en oncologie.
Mede initiatiefnemers
Korte omschrijving van de innovatie
LiveDrop Flow is een nieuwe techniek voor veilige gegevensuitwisseling tussen zowel zorgverleners onderling als tussen zorgverlener en patiënt. De techniek maakt gebruik van een speciaal ontwikkelde en gepatenteerde HDQR-code. De medische gegevens vanuit het elektronische patiënten dossier, foto’s of pdf worden direct gedownload en versleuteld in een HDQR-code.
Het grote verschil tussen een HDQR code en een QR code is, dat bij een HDQR code de gegevens overdracht volledig offline gaat. Een QR code kan maximaal 3Kb aan data ontvangen waardoor deze wordt gebruikt als verwijzer naar een online omgeving. De HDQR-code onderscheid zich door in offline modus veel meer data te bevatten dan de huidige QR code. Bij de eerste versie van de HDQR-code is data overdracht binnen een paar seconden mogelijk van zo’n 50kB waardoor er veel meer data kan worden verstuurd.
Middels het scannen van een HDQR-code met een smartphone deel je via LiveDrop Flow offline grote bestanden met essentiële zorginformatie waarbij de patiënt de regie in handen heeft met wie hij informatie deelt.
Wat maakt deze innovatie relevant en veelbelovend?
Gegevensuitwisseling in de zorg vindt momenteel in grote lijnen op twee manieren plaats; op papier of over de cloud. Zowel de wetgever als gebruikers zijn het erover eens dat papier vervangen dient te worden door een digitale manier van werken, maar gebruikers ervaren complexe en onnodig ingewikkelde digitale structuren. LiveDrop Flow speelt hierop in door een digitale oplossing te bieden die past binnen bestaande wet- en regelgeving, maar belangrijker, die intuïtief werkt voor zowel zorgprofessional als patiënt. Middels deze innovatie, beoogt LiveDrop Flow netwerkgeneeskunde te ondersteunen en samenwerkingskansen te creëren voor verschillende zorgverleners binnen en buiten het ziekenhuis.
Wat maakt deze innovatie uniek?
De LiveDrop Flow methode met HDQR-code is volledig nieuw, de zorg is de eerste markt waar deze wijze van gegevensoverdracht geïntroduceerd gaat worden en is daarmee een volstrekt origineel idee.
Waarop is de innovatie gericht?
Belangrijke thema’s in het Integraal Zorg Akkoord (IZA) zijn passende zorg, juiste zorg op juiste plek, reductie van administratieve last, en regionale samenwerking. Digitale gegevens uitwisseling is een conditio sine qua non om verder te gaan met deze thema’s. De innovatie van LivetDrop Flow richt zich op vernieuwing en digitalisering van communicatie in de zorg, namelijk de essentiële informatie-uitwisseling.
Wat is de potentiële impact van de innovatie voor de patiënt, chirurg e/o samenleving?
LiveDrop draagt bij aan de juiste informatie op de juiste plaats. Hiermee kan de kwaliteit van de zorg worden verbeterd, en onnodige en belastende bezoeken aan het ziekenhuis worden verminderd. Daarnaast faciliteert LightDrop Flow toegankelijke gegevensuitwisseling met oog voor het belang van privacy en gegevensbescherming van de patiënt. De informatie wordt decentraal opgeslagen op het device en de patiënt kan deze zelf delen met naasten en zorgverleners. Hierdoor voert de patiënt zelf de regie over eigen data en zorg.
Is de innovatie breed toepasbaar?
De innovatie is breed toepasbaar en kan goed worden opgeschaald. De huidige proof of concept (POC) vindt plaats binnen de regionale wondzorg (CWH). De innovatie is toepasbaar binnen alle soorten zorgpaden, samenwerkingsverbanden en netwerkgeneeskunde waarbij medische gegevens uitwisseling van belang is.
Zo kan de innovatie op maat worden gemaakt voor het type informatie-uitwisseling van een specifieke afdeling, zorgverlener of zorginstelling.
Mede initiatiefnemers
Korte omschrijving van de innovatie
Het betreft een mechanische aanpassing aan de Veress naald die voor een significant kleinere intra-abdominale insertiediepte (gemiddeld: halvering) van de naald zorgt.
Wat maakt deze innovatie relevant en veelbelovend?
Onze innovatie is een mechanische aanpassing aan de bekende Veress naald. Wereldwijd wordt de Veress naald zeer veel gebruikt voor het aanbrengen van pneumoperitoneum bij allerlei abdominale chirurgische specialismen. Ook bij de heelkunde is er een toename van het gebruik als gevolg van de toename van incidentie van obesitas en bariatrische chirurgie.
Hoewel de huidige Veress naald (ontwikkeld in 1932 en sindsdien niet significant veranderd!) relatief veilig is in ervaren handen, kunnen er bij insertie als gevolg van doorschieten van de naald (na entree in de intra-peritoneale holte) letsels ontstaan van intra-abdominale organen zoals bloedvaten en darmen. Om het risico hierop te verminderen is deze aanpassing aan de Veress naald ontwikkeld door Dr.Ir. Horeman. Het mechanisme zorgt in pre-klinische studies voor een constante en minimale insertie diepte van een paar mm en maakt de naald fool-proof in het gebruik, ook voor onervaren gebruikers.
De naald is reusable, makkelijk te reinigen en daardoor een zeer duurzame ontwikkeling.
Wat maakt deze innovatie uniek?
Het werkingsprincipe is echt uniek er is een wereldwijd patent op aangevraagd en verkregen met zeer sterke claims
Waarop is de innovatie gericht?
Maakt bij gebruik van de Veress naald (en dat is wereldwijd waarschijnlijk vele duizenden keren per dag) het risico op complicaties als gevolg van de naald bij een laparoscopische operatie een stuk kleiner.
Wat is de potentiële impact van de innovatie voor de patiënt, chirurg e/o samenleving?
Risico op letsels als gevolg van gebruik van de Veress naald zal zeker sterk afnemen. Ook onervaren gebruikers kunnen zonder veel training een Veress naald veilig gebruiken.
Is de innovatie breed toepasbaar?
Naast in de heelkunde, is de innovatie ook toepasbaar bij andere abdominale chirurgische specialismen. Het werkingsprincipe is ook te verschalen naar trocars en trachea penetratie instrumenten.
Mede initiatiefnemers
Korte omschrijving van de innovatie
PerfusiX-Imaging is een nieuwe techniek, welke agnostisch gekoppeld kan worden aan bestaande laparoscopische apparatuur, waarmee het mogelijk wordt om peroperatief de mate van doorbloeding te visualiseren, zonder gebruik te maken contrastmiddelen of invasieve producten.
De technologie kan ongelimiteerd, real-time en herhaalbaar gebruikt worden, toont een objectief beeld en vereist geen aanpassingen van operatieve vaardigheden van de chirurg of wijzigingen van het chirurgisch instrumentarium.
Middels een oproepbare colormap op de bestaande OK-monitoren kan de operateur informatie over de doorbloedingsstatus verkrijgen en zo een betere klinisch onderbouwde beslissing nemen.
Er zijn aanwijzingen dat PerfusiX-Imaging het risico op postoperatieve ischemie en naadlekkages kan verkleinen.
Wat maakt deze innovatie relevant en veelbelovend?
Naadlekkage is een multifactorieel probleem, welke kan leiden tot grote gezondheidsschade voor de patiënt en hoge kosten voor het ziekenhuis. De consensus stelt dat hypoperfusie van het geopereerde weefsel de basis vormt voor deze veelvoorkomende complicatie.
Op dit moment wordt de perfusiestatus beoordeeld op basis van subjectieve kenmerken, middels het chirurgisch oog. Indien beschikbaar, kan de chirurg gebruik maken van fluorescentie-Imaging technieken, bijvoorbeeld met IndoCyanine Groen (ICG). Echter heeft ook deze state-of-the-art meerdere nadelen. Zo moet een contrastvloeistof worden geïnjecteerd, duurt het enige tijd voor het signaal zichtbaar is en is er slechts een korte periode waarop het signaal goed interpreteerbaar is, voordat het diffundeert in de weefsels en geen betrouwbare waarneming meer mogelijk is. Herhaling van de visualisatie is dus vaak niet mogelijk. Daarnaast bestaat de kans op vals-positieve aankleuring.
PerfusiX-Imaging is in staat in al deze nadelen te voorzien en werkt bovendien volledig zonder disposables en verbruiksmaterialen. De techniek maakt gebruik van een laser. Door het witlicht van de laparoscoop via het PerfusiX-Imaging apparaat te leiden, kan deze naar wens geswitcht worden naar het laserlicht. De werkwijze en benodigde apparatuur blijft verder voor het operatieteam geheel onveranderd, op de mogelijkheid om naar de colormap met perfusie informatie te switchen na. De technologie kan dus naadloos en zonder aanpassingen worden geïmplementeerd in het huidige OK-proces.
PerfusiX-Imaging is het eerste device ter wereld dat in staat is middels laser laparoscopisch de perfusiestatus te visualiseren.
Wat maakt deze innovatie uniek?
PerfusiX-Imaging is het eerste apparaat ter wereld dat in staat is tijdens laparoscopische ingrepen met behulp van laserlicht een colormap te generen over de perfusiestatus.
Het unieke concept heeft zich inmiddels vertaalt in drie patenten. Zo wordt gebruik gemaakt van een unieke switchbox om tussen het standaard witlicht van de laparoscoop en de rode laser te kunnen wisselen.
Een zeer belangrijk patent is verkregen op de unieke wijze waarop PerfusiX-Imaging in staat is voor beweging van de laparoscoop of het weefsel te compenseren. Omdat de techniek gericht is op het meten van microvasculaire beweging van bloed, is alle andere beweging desastreus voor een goede meting. Om dit te ondervangen wordt gebruik gemaakt van een in huis ontwikkeld stabilisatiealgoritme.
De eerste klinische studie, verricht met PerfusiX-Imaging, was een First-in-Human voor deze technologie. Hierbij werd gekeken naar anastomoses in colons van 67 patiënten.
Ook nu lopen er op dit moment first-in-human studies in het upper-GI tract en bij pulmonale segmentresecties.
Waarop is de innovatie gericht?
De innovatie is gericht op ontwikkeling van nieuwe diagnostiek en verbetering van onder meer de chirurgische outcome bij GI-anastomoses en longresecties vanwege longtumoren.
Wat is de potentiële impact van de innovatie voor de patiënt, chirurg e/o samenleving?
De potentiële impact is groot. Goede informatievoorziening over de doorbloedingsstatus, kan leiden tot een afname van postoperatieve ischemie en naadlekkages. Hiermee kan grote gezondheidsschade en mortaliteit aan de patiënt worden voorkomen en postoperatief herstel worden versneld. Ook kunnen hoge kosten voor het ziekenhuis vanwege extra operaties en IC-opnames worden voorkomen.
Daarnaast maakt PerfusiX-Imaging geen gebruik van verbruiksproducten en hoeven geen extra onderdelen gesteriliseerd te worden.
Door het agnostisch karakter kan de technologie breed ingezet worden en is daarmee niet voorbehouden aan een selecte groep zorgaanbieders.
Is de innovatie breed toepasbaar?
Op dit moment zijn de studies vooral gericht op het gastro-intestinale tract en op longweefsel. Het principe berust echter op visualisatie van microperfusie in de oppervlakkige weefsellagen. De theorie is daarmee veel breder toepasbaar.